یک سند تاریخی
پيام اتحاديه کارگران ايران به کارگران آذربايجان
به مناسبت اول ماه مه – ده ارديبهشت ١٣١٠
(بيانيه اول ماه مه)
پيام اتحاديه کارگران ايران خطاب به کارگران آذربايجان بمناسبت 10 ارديبهشت سال 1310 ( اول ماه مه 1931) يکی از معدود اسناد و اعلاميه های بجای مانده از کوششهای مخفی آزاديخواهانه در دوران استبداد رضاشاهی است. اين بيانيه در آستانه روز جهانی کارگر مخفيانه در تبريز تهيه و توزيع شد و شب دهم ارديبهشت سال 1310 شمسي، در محله دوه چی تبريز نسخه ای از آن بدست ماموران نظميه افتاد. بروايت اسناد موجود در سازمان اسناد ملی ايران ، کشف اين اعلاميه سبب خشم بسيار دستگاه استبداد رضاشاهی گشته و به دستگيريها و سرکوب وسيع گروهی از آزاديخواهان تبريز انجاميده است. هر چند رئيس نظميه منطقه شمالغرب – سرهنگ سيف – در گزارش خود به ايالت (استاندار) آذربايجان، انتشار اين اعلاميه را - بر طبق يک عادت جا افتاده، نخست به مامورين دولت شوروی نسبت داد، ولی چندی بعد آشکار شد که گروهی 30 نفره – که دستکم 23 نفر آنها کارگران جوراب باف، قاليباف و ... بودند- و به «فرقه کمونيست ايران» بستگی داشتند، نويسنده و ناشر اعلاميه بوده اند. گذشته از ارتجاع داخلی، روزنامه بيلديريش چاپ استانبول (شماره 53، 24 مرداد 1310) نيز همزمانی پخش اين اعلاميه در محله دوه چی تبريز با آتش سوزی انبار سلاح در اين شهر و قورخانه تهران را خاطرنشان ساخته و از اين طريق ارتجاعايران را تشويق به سرکوب آزاديخواهان آذربايجان نمود.…
