8 مارس روز جهانی زن مبارک باد

در هشتم مارس ۱۸۵۷، زنان کارگر کارگاه‌های پارچه‌بافی و لباس دوزی در نیویورک آمریکا به خیابان‌ها ریختند و خواهان افزایش دستمزد، کاهش ساعات کار و بهبود شرایط بسیار نامناسب کار شدند. این تظاهرات با حمله پلیس و کتک‌زدن زنان برهم خورد.
سال ۱۹۰۷ در دوره‌ای که مبارزات زنان برای تأمین حقوق سیاسی و اجتماعی اوج گرفته بود، بمناسبت پنجاهمین سالگشت تظاهرات نیویورک در هشتم مارس، زنان دست به تظاهرات زدند…

Read more

گوشه هایی از تاریخ معاصر ایران

رسول مهربان

«نتایج شکست جنبش دموکراتیک آذربایجان»

3- ترويج عصبيت هاي مذهبي به منظور انحراف افكار سياسي

با چنين دسيسه هاي علني و اتحاد جناح هاي استعماري در ايران و حمايت دربار پهلوي و محافل ملي ، قرارداد همكاري ايران و شوروي براي استخراج و بهره برداري از نفت شمال از طريق ايجاد يك شركت مختلط رد شد .موضوع مهمي كه بعد از لغو قرارداد به وقوع پيوست و موجب اختلاف آمريكا و انگليس و جناح بندي هايي درهيئت حاكمه ي ايران گرديد ، يكه تازي شركت نفت اي…

Read more

قیام 29 بهمن 56 مردم تبریز، جرقه ای در دل ظلمت بود!

بهرام رحمانی

قیام شورانگیز و رشک برانگیز 29 بهمن مردم تبریز، سرآغاز راه سرنوشت ساز تاریخی بود و پیامی سراسر نویدبخش و تحسین برانگیز برای مردم سراسر ایران داشت که سرانجام با سرنگونی حکومت پهلوی، به حاکمیت 2500 ساله شاهنشاهی در این کشور خاتمه داد.

روز 29 بهمن سال 1356، مردم تبریز با قیام اجتماعی خود پایههای دیكتاتوری حکومت سلطنتی را به لرزه درآوردند. هسته اصلی هدایت کنندگان این قیام را عمدتا دانشجویان چپ و مردم مبارز و انقلابی تشكیل میدادند كه با شكستن …

Read more

شرح حال مشاهير شهر تبريز

http://www.tabrizinfo.com/tabriz/mashahir/list.htm

نگاهی به زندگی محمدعلی تربیت

(1256 - ۱۳۱۸)

میرزا محمدعلی خان تربیت فرزند میرزا صادق  متولد 1256 تبریز  روزنامه ‌نگار و دولت ‌مرد اذربایجانی، مؤسس کتابخانه تربیت، از آزادی‌ خواهان و روشنفکران آذربایجان و از فعالان انقلاب مشروطه می باشد
 تأليف كتاب‌ «دانشمندان آذربايجان» يكي از خدمات برجسته‌ مرحوم تربيت می باشد که  در تأليف ان زحمتي بسيار كشيده است و بسياري از آذربايجانيان گمنام را از پرده بيرون آورده و معرفي كرده است…

Read more

موافقت نامه حکومت ملی آذربایجان با احمد قوام نخست وزیر

موافقت‌نامه میان مظفر فیروز معاون سیاسی احمد قوام نخست‌وزیر و جعفر پیشه‌وری در پانزده ماده و ۴ تبصره ۲۳ خرداد ۱۳۲۵^[۱]

 این موافقت‌نامه بر پایه تصمیم هفت ماده‌ای دولت احمد قوام پایه مذاکرات با سران فرقه دموکرات آذربایجان ۲ اردیبهشت ۱۳۲۵^[۲] با افزودن چندین ماده و تبصره به آن میان هیات ده نفره سیاسی به ریاست مظفر فیروز، معاون سیاسی نخست‌وزیر وسید جعفر پیشه‌وری و یارانش در تبریز به امضا رسید.…

Read more

گوشه هایی از تاریخ معاصر ایران

رسول مهربان

«نتايج شكست جنبش دموكراتيك آذربايجان »

1- همراهي دكتر مصدق در كمدي انتخابات دوره پانزدهم

شكست جنبش دموكراتيك آذربايجان آثار و عواقب سختي در جامعه و احزاب بورژوازي ملي گذاشت و بدتر ازهمه موجب يك رشته جر و بحث ها و اتهامات و سرزنش ها در حزب تودة ايران شد، كه حاصل آن به صورت جدايي خليل ملكي و گروه كوچكي از روشنفكران سست عنصر نمودار گرديد . اما به اساس و استحكام و يك پارچگي حزب تودة ايران …

Read more

ویژه نامه نشریه فرهنگ و تمدن آذربایجان (دانشگاه پیام نور)

به مناسبت  26 آذر فاجعه کتاب سوزان سال 1325

26 آذر

فاجعه کتاب سوزان

26 آذر رنج، شکوفایی و مرگ یک ملت

مصادف هستیم با 26 آذر،سالروز فاجعه کتابسوزان در شهرهای آذربایجان 1325که همراه با رنج، شکوفایی و مرگ یک ملت اتفاق افتاد. مبارزان آزادی هنگامی که بدست رژیم منحوس پهلوی طناب دار پایان راه خود می دیدند، باز فریاد می زدند "یاشاسین آذربایجان" و اینگونه آذربایجان «یاشادی»  و سرانجام با میارزه همین ملت رنجور سلطتن دست نشانده پهلوی با تفکرات شوونیستی و فاشیستی خود به زباله دان پیوست. سرزمین آذربایجان که در پایان جنگ جهانی و تحمل زیانباری های فراوان توانسته بود …

Read more

چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۲۴
مصادف با ۷ محرم ۱۳۶۵ و ۱۲ دسامبر ۱۹۴۵
افتتاح مجلس ملی آذربایجان

بار دیگر مجلس ملی آذربایجان تشکیل و اولین جلسه آن برگزار شد و با اصرار در جدا نشدن آذربایجان از ایران، یک دولت محلی به رهبری سید جعفر پیشه‌وری و بدون وزارت خارجه انتخاب شد.
جلسه مجلس ملی آذربایجان رأس ساعت ۵/۹ صبح در محل سالن سینما دیده‌بان ـ فلسطین امروزی ـ تشکیل شد که در این جلسه ۷۵ نفر شرکت داشتند و نظام‌الدوله رفیع، مجلس ملی را افتتاح نمود و به دنبال رأی‌گیری صورت گرفته نتایج زیر حاصل شد…

Read more

اصلاحات چی ها و اصول آزادی

سید جعفر پیشه وری

اصلاحات چى‌ها را در مواقع عادى ممكن نيست از آزادى خواهان حقيقى تميز داد. اما در موقع پيش آمد مسايل جدى و مهم نمى‌توانند افكار خود را در پس پرده‌ى اختفا مستور داشته و فوراً خود را معرفى مى‌كنند. اين‌ها هر چند ادعاى آزادى خواهى مى‌كنند و سنگ ملت پرستى به سينه مى‌زنند، ولى حقيقتا اين طور كه وانمود مى‌كنند، نيستند. اين‌ها ايمان به قوه‌ى قاهره‌ى ملت و انقلاب ندارند. ظاهراً از اوضاع ناراضى هستند و مى‌گويند كه بايد وضعيت اصلاح بشود، ليكن اين اصلاح را اولا از صنف حاكمه انتظار دارند؛ ثانيا نصيحت و تشويق را يگانه چاره‌ى دردها تصور مى‌كنند. به خيال اين‌ها، ممكن است با دست.طبقه‌ى ممتاز براى صنف‌هاى ديگر كار كرد…

Read more

حرکت ۲۱ آذر در آذربایجان

 گفتگو با دکتر بهزاد بهزادی

به مناسبت 65 مین سالروز تاسیس فرقه دمکرات آذربایجان (1389)

پرسش- جناب آقاي بهزادي شما در زمان حکومت ملي آذربايجان مقيم تبريز بوده و از نزديک شاهد فعاليت‎هاي انجام شده بوديد، لطفا” در خصوص اقدامات فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي حکومت ملي آذربايجان برايمان صحبت کنيد.

 پاسخ- مايلم قبل از برشمردن فهرست‌وار اقدامات حكومت ملي آذربايجان، جمع‌بندي كه آبراهاميان در كتاب «ايران بين دو انقلاب» از اقدامات حكومت ملي آذربايجان كرده است، از صفحه …

Read more

پيشه وري از زبان و قلم خودش

21 آذر ماه مصادف است با هفتاد و سومین سالروز تاسیس حکومت ملی آذربایجان به رهبری سید جعفر پیشه وری. تا بحال در مورد شخصیت و کاراکتر رهبر جنبش 21 آذر و نخست وزیر دولت خودمختار آذربایجان؛ دهها کتاب و صدها مقاله نوشته شده است. اما هیچ نوشته ای رساتر در شناخت و شناسایی این مرد بزرگ جنبش انقلابی ایران، از آنچه خود نوشته است به نظر نمی رسد.

.  سید جعفرپيشه وري در شماره ي 91 روزنامه ي آژير هم زمان با نامزدي نمايندگي مجلـس شوراي دوره ي …

Read more

فریدون ابراهیمی خطاب به خبرنگار آمریکایی در زندان:

فرقه دموکرات آذربایجان نابود نشده و نابود شدنی نیست!

فریدون ابراهیمی در آخرین لحظات زندگی اش، در اندیشه تداوم مبارزه بود. او که خود را  پیروز میدان می دانست، نه شکست خورده، مصمم بود تا آخرین لحظه حیاتش به مبارزه ادامه دهد. به همین خاطرتصمیم گرفت با چنان ابهتی در صحنه مرگ خود ظاهر شود که طرفدارانش به وجود او افتخار کنند و دشمنانش خوار و نا امید شوند. از تجسم خود در لباسی که قرار بود بپوشد، لبخندی بر لبانش نقش بست و با خود گفت: «این هم یکی از آخرین ابزارهای مبارزه من در واپسین دقایق زندگی ام خواهد بود.»…

Read more

گوشه هایی از تاریخ معاصر ایران­­­­

رسول مهربان

جنبش دموکراتیک آذربایجان و دولت انقلابی پیشه وری/ بخش دهم

7ــ خدمت پیشه وری به جنبش توده ای آذربایجان و ساختمان آذربایجان نو و مترقی

ﺑﺮﺧﻼف ﺧﺎﻃﺮات دروﻏﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﻠﻴـﻞ ﻣﻠﻜـﻲ، رﻫﺒـﺮان ﻧﻬﻀـﺖ آذرﺑﺎﻳﺠـﺎن ﻋـﻼوه ﺑـﺮ آن ﻛـﻪ در اوج روﺣﻴـﻪي اﻳﺮان دوﺳﺘﻲ و ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﺗﻮده ي ﻣﺤﺮوم اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮدﻧﺪ، ﻫﺮﮔﺰ در ﻣﺤﺪوده   ي ﻓﺮﻳﺒﻨﺪه ي ﻟﻔﺎﻇﻲ ﻫﺎي وﻃﻦ ﭘﺮﺳـﺘﺎﻧﻪ ﻛـﺎذب، به عوام ﻓﺮﻳﺒﻲ ﻧﻨﺸﺴﺘﻨﺪ. ﺑﻠﻜﻪ اﻳﻦ ﻫﺪف و اﻳﺪه آل ﺧﻮد را در ﻳﻚ ﺳﻠﺴﻠﻪ اﺻﻼﺣﺎت و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻨﻴﺎدي ﺑﻪ ﺳـﻮد ﺧﻠـﻖ ﺗﺒﻠﻮر و ﺗﺠﻠﻲ دادﻧﺪ و ﻣﻔﻬﻮم ﻋﺎﻟﻲ و اﻧﺴﺎﻧﻲ از اﺳﺘﻘﻼل و ملیت را ﺟﻠﻮه گرﺳﺎﺧﺘﻨﺪ. آﻧﻬﺎ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻣـﻴﻬﻦ را از ﻃﺮﻳـ…

Read more

فریدون ابراهیمی در دادگاه فرمایشی ارتش:

آینده از آن زحمتکشان است

فریدون را پس از شش ماه شکنجه و اذیت و آزار در زندان تبریز، به زندان قصر  تهران منتقل کردند. رئیس زندان قصر در آزار و شکنجه مخالفان حکومت ید طولایی داشت. قرار نبود از زندانیان سیاسی رژیم کسی بدون توبه و اعتراف وتسلیم، تندرست و سرفراز آزاد شود.

اما نه سلول های تاریک انفرادی، نه شکنجه های ددمنشانه غیر انسانی، و نه بازجویی ها و بازپرسی های شبانه روزی که ماه ها ادامه داشت، هیچ کدام نتوانست فریدون را از پای درآورد. او همچنان محکم …

Read more

پای صحبت یک کهنه فدائی

اگر چه با رفیق دکتر عادله خانم چرنیک‌بلند، یکی از اعضای قدیمی حزب توده ایران و فرقه (حزب) دموکرات آذربایجان، عضو هیئت اجرائیه فرقه دمکرات آذربایجان و استاد سرشناس دانشگاه پزشکی باکو از سالهای نسبتا طولانی افتخار آشنایی دارم و در نشست‌ها، گردهمآیی‌ها و مراسم متعدد بمناست‌های مختلف از دیدگاهها، نظرات و به یادمانده‌هایشان بهره برده‌ام، اما این بار بطور اختصاصی پای صحبت‌شان نشستم تا به سهم خود از فعالیت‌ها و زحمات ایشان در نبرد طبقاتی …

Read more

سرزمین اولین ها

نگاهی به مدارس آذربایجان

فرزانه ابراهیم زاده (پژوهشگر تاریخ)

بخش پایانی

میرزا حسن از تبریز

نام میرزا حسن تبریزی ملقب به رشدیه به صورت جدا نشدنی با آموزش و پروزش ایران گره خورده است. مردی که با ایستادگی در برابر مکتب داران و کسانی مخالف آموزش و پرورش مدرن در ایران بودند توانست نخستین مدارس ابتدایی را در ایران راه اندازی کند. رشدیه متولد شهر تبریز بود و بعد از پایان دوران مقدماتی تحصیل در مکتب خانه، برای خواندن درس طلبگی به استانبول و مصر و بیروت رفت. این سفر زندگی اورا تغییر داد. او در استانبول از نزدیک با آموزش و پرورش مدرن که از پایه دبستان آغاز می شد آشنا شد و متوجه شد که دارالفنون مدرسه مناسبی برای آموزش و پرورش نیست…

Read more

به یاد رفیق شهید انوشیروان ابراهیمی

معاون صدر کمیته مرکزی فرقه دمکرات آذربایجان 

 رفقا، ما رفتیم، شما راه ما را ادامه دهید!

روز ۲۲ ‏شهریور ۶۶ ‏نزدیکی‌های ظهر بود. بچه‌ها سفره را چیده بودند. داشتند پای سفره می‌نشستند که در سلول بازشد و انوشیروان را صدا کردند. به یک باره قلب ها فروریخت. لبخندها بر لب‌ها خشکید. معلوم بود که وقتش رسیده است. حتی مجال ندادند نهارش را بخورد. ‏انوشیروان برخاسته بود. ابتدا سکوتی تلخ، سپس قطرات اشکی که پهنه صورت‌ها را پوشاند. انوشیروان را برای تیرباران می‌بردند. چشم‌ها به دهانش دوخته شده بود. باید چیزی می‌گفت. و او به کوتاهی سخن گفت: «رفقا، ما رفتیم، شما راه ما را ادامه دهید. من با سربلندی و غرور و باعشق …

Read more

به مناسبت 13 شهریور 115 مین سال تولد دکتر ارانی

نگاهی به زندگی پر بار دکتر تقی ارانی

به قلم احسان طبری

در میان مردان بزرگی که از ایرانیان و بیگانگان در زندگی خویش دیده و شناخته ام، هنوز ارانی اگر نگویم بزرگترین، یکی از بزرگترین آنهاست. آن هماهنگی بین مبارز دلیر و انسان نیک و اندیشه ور ژرف بودن که پدیده ای بس کمیاب است، در ارانی به میزانی شگرف وجود داشت. 
همه برتریهای روانی و عملی او: دانش، دلاوری، پشتکار، ایمان، سرشتی، او بود. از اینرو از جلوه فروشی های س…

Read more

مهمترین رویدادهای تاریخی، سیاسی

و فرهنگی آذربایجان در شهریور ماه

4- شهریور- مرگ عاشیق پناه پناهوف 1357.

- شهریور- تولد سید جعفر پیشه وری (مبارز سیاسی و نخست وزیر حکومت ملی آذربایجان) در روستای زاویه سادات خلخال به سال 1271

6- شهریور- مرگ ربابه مرادوا (فعال سیاسی، خواننده و بازیگر نقش لیلی در اپرای ــ تولد اکبر عبدی (هنرپیشه سینما) در اردبیل به سال 1339

5لیلی و مجنون) در باکو به سال 1362

8- شهریور- استقلال جمهوری آذربایجان در 1370…

Read more

نقش امپریالیسم آمریکا در کودتای 28 مرداد

از تاریخ باید آموخت به قول احمد کسروی: «بدبخت ملتی که تاریخ کشورش را نداند؛ شوربخت تر از آن ملتی که نخواهد تاریخ کشورش را بداند؛ تیره بخت تر از آن ملتی که تاریخ کشورش را به ریش خند بگیرد».

در آستانه شصت و پنجمین سالگرد کودتای 28 مرداد قرار داریم. حال کشور ما خوب نیست. بحران اقتصادی، سیاسی و اجتماعی عرصه را بر مردم بویژه زحمتکشان تنگ کرده است. ارقام دزدی ها، اختلاس ها و سرمایه هایی که توسط عوامل رژِیم و آقا زاده ها از کشور خارج شده (آنچه تا کنون افشا شده) به حدی است که غیر قابل تصور است. در چنین شرایطی امپریالیسم آ…

Read more

آذربایجان در جنبش مشروطه

صمد بهرنگی

احمد کسروی می‌نویسد جنبش مشروطه را تهران آغازید و تبریز آن را پاسداری کرد و به انجام رسانید. هر چند آدمهای کج اندیشی هنوز هم معتقدند که مجاهدان آذربایجان یک مشت اوباش بودند و ستار خان، آن انسان نیک نفس و مبارز، راهزنی بیش نبود و تنها به خاطر غارت و چپاول می‌جنگید. سخن کسروی اغراق نیست. راست است که برقراری رژیم مشروطه کاملا به نفع توده مردم تمام نشد و حتی جنگاوران و پیشه وران کارشان به خواری و سختی کشید (مثلا ستارخان) ، اما در هر صورت، جانبازیها و مردانگیهای مجاهدان پاکدل آذربایجان بود که محمد علی میرزای گستاخ را به زانو درآورد و دیگر توده‌های مردم را برانگیخت و ثابت کرد که شرقیان هم شاینده زندگانی آزاد می‌باشند. (روزنامه تایمز چاپ لندن دو سه روز پس از بمباران مجلس پ…

Read more

دیدگاه سید جعفر پیشه وری در مورد خودمختاری، آزادی و رشد و ترقی کشور، 96 سال قبل.

حکومت مرکزی و اختیارات محلی

سید جعفر پیشه وری

برای آنکه ملت بتواند کاملا از حقوق خود استفاده نماید،  حکومت ملی و اصول دمکراسی کاملا اجرا شود، لازم است که یک مملکت به جمهوریت های کوچک تبدیل یابد.

تجربه ثابت می کند که در حوزه های کوچک انتخابات بهتر و به منفعت ملت انجام می گیرد. مملکت سویس یک نمونه از این موضوع است. برای همین است که آمریکا و آلمان نیز اصول فدراسیون  را قبول کرده اند و روسیه شوروی نیز همان اصول را اختیار نموده است.…

Read more

 مهمترین رویدادهای تاریخی، سیاسی

و فرهنگی آذربایجان در تیر ماه

1 تیر- تولد منوچهر مرتضوی (استاد دانشگاه و نویسنده) در تبریز سال 1308

1 تیر- تولد جلال برگشاد (نویسنده) در شهرستان قبادلی جمهوری آذربایجان سال 1303

1 تیر- مرگ خلیل رضا (شاعر) سال 1373

1 تیر- مرگ محمود ملماسی (شاعر با تخلص آزرم تبریزی) در تبریز سال 1370

2  تیر- تولد صمد بهرنگی (نویسنده) به سال 1318 در محلة چرنداب تبریز

2 تیر- تولد پرویز پرستویی (بازیگر سینما و تئاتر) در روستای چارلی هم…

Read more